Καπανδρίτι

Χωριό της Βορειοανατολικής Αττικής και σε απόσταση 32 χιλιομέτρων από την Αθήνα.Βρίσκεται στις Ανατολικές απολήξεις της Παρνηθας και σε υψόμετρο 350 μέτρων. Συνορεύει με τα χωριά Πολυδένδρι, Αφίδνες Κάλαμος και Βαρνάβα. Εχει έκταση 38 τετραγωνικά χιλιόμετρα και εκτός της κοινότητας Καπανδριτίου ανήκουν και οι περιοχές Άγιοι Ανάργυροι, Μικροχώρι (Βελλιατζίκι), Λίμνη Μαραθώνα. Aπαριθμεί 2937 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2001.Δημογραφικά όμως παρουσιάζει αυξητική πορεία από τότε μέχρι και σήμερα.

Όσον αφορά την ονομασία Καπανδρίτι υπάρχουν πολλές εκδοχές μια από αυτές είναι ότι προέρχεται από το όνομα αρχηγού φάρας Αρβανιτών ενώ σύμφωνα με άλλη μαρτυρία, η ονομασία του αποδίδεται στο Βυζαντινό στρατηγό Καπανδρίτη (12ος αι) που έζησε στην περιοχή. Μια λαϊκή ερμηνεία του ονόματος Καπανδρίτι εξηγεί την ονομασία από το Κάπη τρίτη γιατί λόγω του ψυχρού κλίματος της περιοχής χρειάζονταν για να ζεσταθούν τρεις κάπες.

Στην εποχή της Φραγκρατίας στο ελλαδικό χώρο, ανάμεσα στα 1380 ως 1425 εγκαταστάθηκαν Αρβανίτες στην περιοχή, τότε που άρχισε και ο εποικισμός της Αττικής. Αρχικά παίρνουν άδεια από το Δούκα των Αθηνών Ατζαγιόλη να εγκατασταθούν περιμετρικά της Αθήνας για την ενίσχυση της άμυνας της πόλης από διάφορες επιδρομές. Οι Αρβανίτες ήταν αξιόμαχοι στρατιώτες και απετέλεσαν τους φύλακες των Αθηνών.Στη βόρεια Αττική δημιούργησαν οικισμό γύρω από το σημερινό Καπανδρίτι όπου υπήρχαν πηγές νερού (Μηλιάτζι, Κωστηγγιάλεση, Αη Γιώργης και ασχολήθηκαν με τη γεωργία και κυρίως με την κτηνοτροφία.

Την περίοδο της Τουρκοκρατίας το Καπανδρίτι ήταν ένα κεφαλοχώρι. Κατά το έτος 1800 σύμφωνα με έγγραφο της εποχής αριθμούσε 400-600 κατοίκους. Ανήκε σαν κοινότητα στο Πασσαλίκι της Καρύστου και υπαγόταν στο βοεβοδα της Λειβαδιάς. Στην κοινότητα Καπανδριτίου ανήκαν τότε οι οικισμοί Μάζι και Σπατατζίκι. Μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους η κοινότητα υπάγεται στο Νομό Αττικής και Βοιωτίας και διοικητικά στο Δήμο Μαραθώνα μέχρι το 1912 οπότε ανακηρύχθηκε ανεξάρτητη κοινότητα μαζί με το Πολυδένδρι (Μάζι) μέχρι το 1929.Τότε το Πολυδένδρι αποσπάστηκε από το Καπανδριτι και απετέλεσε ξεχωριστή κοινότητα. Το Πευκόφυτο (Σπατατζίκι) παρέμεινε στη κοινότητα Κπανδριτίου μέχρι το 1968 οπόταν ενώθηκε με το Δήμο Αγίου Στεφάνου. Το Μικροχώρι (Βελλιατζίκι) προσαρτήθηκε το 1919 στην κοινότητα Καπανδριτίου όπου παραμένει μέχρι και σήμερα.

Στα νεότερα χρόνια ο Ελευθέριος Βενιζέλος με τις αγροτικές μεταρρυθμίσεις και τον αναδασμό της γης έδωσε γη στους κατοίκους της περιοχής που ασχολήθηκαν με τη γεωργία και την κτηνοτροφία.Ενώ μετά τη Μικρασιατική καταστροφή κλήροι μοιράστηκαν σε πρόσφυγες του Πόντου.

Στο λόφο Κοτρώνι (Ακρόπολη Αφιδνών) που έχει ύψος 120 μέτρα εντοπίστηκαν προϊστορικά ευρήματα. Εκεί έφερε σύμφωνα με ένα μύθο, την ωραία Ελένη ο Θησέας όταν την απήγαγε από τη Σπάρτη με τη βοήθεια του φίλου του Περίθου Οι Διόσκουροι, αδελφοί της Ελένης, αφού κατέλαβαν την Αφίδνα μετέφεραν στη Σπάρτη την Ελένη μαζί με τη μάνα του Θησέα την Αίθρα.Σήμερα στο λόφο αυτό διατηρείται το εξωκλήσι της Ζωοδόχου Πήγης.

Πολιούχος του Καπανδριτίου είναι η Αγία Παρασκευή προς τιμή της οποίας γίνονται τριήμερες εκδηλώσεις στη γιορτή της.Σημαντικά εξωκλήσια είναι ο ναός του Αγίου Δημητρίου (18ος- 19ος αι) ο ναός της Αγίας Άννας(16ος- 17 ος αι) με ερείπια παλιού μοναστηριού, του Αγίου Γεωργίου πετρόκτιστη εκκλησία έργο του Υφαντίδη (1960) πάνω στα θεμέλια Βυζαντινού ναού. Άλλες εκκλησίες είναι των Αγίων Αναργύρων στο Μετόχι Ρη και της Υπαπαντής στο Μικροχώρι, των Αγίων Σαράντα και της Παναγίας της Μεσοσπορίτισσας στις όχθες της λίμνης του Μαραθώνα.

Μικρό αλλά γραφικό είναι το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία ενώ υπάρχουν και άλλα πολλά διάσπαρτα σε όλη την έκταση του χωριού όπως τα εκκλησάκια του Αγίου Αθανασίου, του Αποστόλου Ανδρέα, της Παναγιάς της Ευαγγελίστριας, της Αγίας Τριάδας. Όλα κτισμένα από αγάπη στο Θεό μαρτυρούν την πίστη και ευλάβεια των κατοίκων της περιοχής. Λειτουργούν κάθε χρόνο στην μνήμη των Αγίων που είναι αφιερωμένα.

Αξιόλογο κτίσμα του 19ου αι είναι και το γεφύρι που σώζεται στην περιοχή Μιλιάτζι.

Γνωστό είναι και το μάρμαρο Καπανδριτίου.

Στο Καπανδρίτι λειτουργούν πολλές Δημόσιες Υπηρεσίες όπως

Το Αστυνομικό Τμήμα, το Κέντρο Υγείας,η Πολεοδομία, το Ειρηνοδικείο,το Υποθηκοφυλάκειο, το Δασαρχείο, το Κτηνιατρείο,το Ταχυδρομείο, το Γραφείο Γεωργικής Ανάπτυξης, το ΚΕΠ.

Έδρα στο Καπανδρίτι έχει και η 325 ΛΚΒ Χωκ.

Λειτουργούν ένας δημόσιος παιδικός σταθμός, δύο νηπιαγωγεία, ένα δημοτικό σχολείο ένα γυμνάσιο και λύκειο καθώς και δύο ιδιωτικοί παιδικοί σταθμοί-νηπιαγωγεία.

Δύο ψυχιατρικά Ιδρύματα το Καλυψώ και το Αλκυωνίς προσφέρουν φροντίδα και ανθρώπινες συνθήκες στα άτομα που φιλοξενούνται.

Ιδιωτικά λειτουργούν Ωδείο, Σχολή μπαλέτου, Γυμναστήριο.

Αναπτυγμένος είναι και ο αθλητισμός αφού λειτουργούν κλειστό Γυμναστήριο, Γήπεδο ποδοσφαίρου και μπάσκετ.

Στην περιοχή δραστηριοποιούνται πολλοί Σύλλογοι όπως οι Πολιτιστικοί Σύλλογοι στο Μετόχι, πχ στο Μικροχωρίο, ο Πολιτιστικός Σύλλογος ο Ηνίοχος, ο Αθλητικός Σύλλογος, Σύλλογοι Γονέων, Αγροτικός Σύλλογος, ο Αγροτικός Συνεταιρισμός, ο Αγροτικός Γυναικείος Συνεταιρισμός Αιαντίς και παράρτημα της Πανελλήνιας Αντικαρκινικής Εταιρείας.

Στο Καπανδρίτι διατίθενται για εκδηλώσεις και γάμους οι αίθουσες Ιοκάστη, η Οινότρια γη και το φιλοξένια.

Το Καπανδρίτι έχει το πλεονέκτημα να βρίσκεται κοντά στη Αθήνα αλλά και να διατηρεί τις φυσικές ομορφιές του.Μέσα σε ένα ειδυλλιακό περιβάλλον στις όχθες της λίμνης του Μαραθώνα μπορεί να μεταφερθεί κανένας σε μια αγνή και παρθένα περιοχή με δάση ποικίλα δένδρα, θάμνους, αγριολούλουδα, ρεματιές και μικρά ρυάκια. Μια άλλη παραδεισένια περιοχή που ενδείκνυται για ένα αναζωογονοτικό περίπατο και ανάταση ψυχής είναι η περιοχή Κωσταγγιάλεση. Ένας παράδεισος των αισθήσεων. Περπατάς και ευχαριστιέσαι την ηρεμία της άγριας φύσης λίγα μόνο χιλιόμετρα έξω από την Αθήνα.

Φαγητό θα απολαύσετε στις παραδοσιακές ταβέρνες του Μικροχωρίου.

Διεύθυνση
Πλ. Καπανδριτίου
, 19014
Τηλέφωνο
22950 52418
Fax
22950 54258